ထိုင်ဝမ်က လာမည့်ဆယ်စုနှစ်အတွင်း တရုတ်၏စစ်ရေးခြိမ်းခြောက်မှုကို တန်ပြန်ရန် ဒေါ်လာ ၄၀ ဘီလီယံ ကာကွယ်ရေးအသုံးစရိတ်အစီအစဉ် ထုတ်ပြန်

(SeaPRwire) –   KAOHSIUNG: ပြီးခဲ့သည့်အပတ်က သမ္မတ ဝီလီယမ် လိုင် (William Lai) သည် ဒေါ်လာဘီလီယံ ၄၀ တန်ဖိုးရှိ ကာကွယ်ရေး ဝယ်ယူရေး အဆိုပြုချက်ကြီးကို ထုတ်ဖော်ခဲ့ပြီး၊ ၎င်းသည် လွတ်လပ်စွာ အုပ်ချုပ်သော ဒီမိုကရေစီကျွန်းနိုင်ငံသည် တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ (PRC) မှ မြင့်တက်လာသော စစ်ရေးဖိအားများကို တုံ့ပြန်ရန် အလေးအနက်ထားကြောင်း သက်သေပြခြင်းအဖြစ် ရှုမြင်ခဲ့သည်။ PRC သည် ထိုင်ဝမ်ကို တစ်ရက်တစ်ရက်မျှပင် မအုပ်ချုပ်ခဲ့ဖူးသော်လည်း ၎င်းကို ၎င်း၏နယ်မြေအဖြစ် တောင်းဆိုထားသည်။

နိုင်ငံခြားရေးဌာန ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူတစ်ဦးက Digital သို့ ပြောကြားရာတွင်၊ “ ထိုင်ဝမ်၏ ဒေါ်လာဘီလီယံ ၄၀ တန်ဖိုးရှိ အထူးကာကွယ်ရေး ဘတ်ဂျက်အသစ် ကြေညာခြင်းကို ကြိုဆိုပါသည်။ Taiwan Relations Act နှင့် အမေရိကန်အစိုးရအဆက်ဆက်၏ နှစ်ပေါင်း ၄၅ နှစ်ကျော်ကြာ ကတိကဝတ်များနှင့်အညီ၊ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုသည် ထိုင်ဝမ်ရင်ဆိုင်နေရသော ခြိမ်းခြောက်မှုနှင့် ကိုက်ညီသည့် အရေးကြီးသော ကာကွယ်ရေးစွမ်းရည်များကို ဝယ်ယူခြင်းကို ထောက်ခံပါသည်။”  

ထို့အပြင် ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူက တိုင်ပေကို ချီးကျူးဂုဏ်ပြုခဲ့ပြီး “ လိုင်အစိုးရ၏ ၂၀၂၆ ခုနှစ်တွင် GDP ၏ အနည်းဆုံး ၃% နှင့် ၂၀၃၀ ခုနှစ်တွင် GDP ၏ ၅% အထိ ကာကွယ်ရေးအသုံးစရိတ် တိုးမြှင့်ရန် မကြာသေးမီက ကတိကဝတ်ပြုမှုများကိုလည်း ကြိုဆိုပါသည်။ ၎င်းသည် ထိုင်ဝမ်၏ ကိုယ်ပိုင်ကာကွယ်ရေးစွမ်းရည်များကို ခိုင်မာအောင်လုပ်ဆောင်ရန် ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ပြသနေပါသည်။” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

အမေရိကန်၏ အမှန်တကယ် သံရုံးဖြစ်သော American Institute in Taiwan (AIT) သည် လိုင်၏ အဆိုပြုချက်ကို ကြေညာပြီး မကြာမီတွင် အလွန်အပြုသဘောဆောင်စွာ တုံ့ပြန်ခဲ့သည်။ Taipei Times သတင်းစာ၏ နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ ကော်လံရှင် Courtney Donovan Smith က Digital သို့ ပြောကြားရာတွင် AIT ၏ ခိုင်မာသော ထောက်ခံမှုသည် “ အများပြည်သူရှေ့မှောက်တွင် အမေရိကန်၏ အတည်ပြုချက်တံဆိပ်နှင့် တူပါသည်။” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

လိုင်၏ ကြေညာချက်အပြီး တစ်ရက်အကြာတွင် ထိုင်ဝမ် ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး Wellington Koo က မီဒီယာများကို ပြောကြားရာတွင် ၂၀၂၆ မှ ၂၀၃၃ ခုနှစ်အထိ လုပ်ဆောင်မည့် ဤဘတ်ဂျက်၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအနေဖြင့် ဝယ်ယူလိုသည့် လက်နက်အမျိုးအစားများအတွက် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုနှင့် ကနဦးဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်ထားပြီးဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ သို့သော် ကွန်ဂရက်သို့ တရားဝင် အကြောင်းကြားစာမရောက်မချင်း ဆွေးနွေးမှုအသေးစိတ်များကို အများပြည်သူသိအောင် ထုတ်ဖော်ပြောကြားနိုင်မည် မဟုတ်ကြောင်း Koo က ပြောကြားခဲ့သည်။

သို့တိုင် ထိုင်ဝမ်ရှိ အချို့သောသူများသည် အစိုးရ၏ ပြောဆိုပုံမှာ အနည်းငယ် လျှော့ပြောထားပြီး လုံလောက်သော ရာထူးမြင့်အရာရှိများထံမှ ထွက်ပေါ်မလာခြင်းအပေါ် စိုးရိမ်ပူပန်မှုများ ရှိခဲ့သည်။ 

အဆိုပါ ပြောဆိုမှုများ တိတ်ဆိတ်နေသည်ဟု မြင်သူများသည် သမ္မတ Trump နှင့် တရုတ်ခေါင်းဆောင် Xi တို့ ကုန်သွယ်ရေးသဘောတူညီချက်ရပြီး မကြာမီတွင် ဖြစ်ပေါ်လာခြင်း၊ ၎င်းမတိုင်မီ ရက်အနည်းငယ်အလိုတွင် Xi က Trump ထံ ဖုန်းခေါ်ကာ တိုင်ပေအပေါ် ပေကျင်း၏ တောင်းဆိုမှုများကို ထပ်မံအတည်ပြုပြောကြားခဲ့ခြင်း (အမေရိကန်က “ သိရှိထားသော်လည်း” လက်မခံခြင်း) တို့ကြောင့် အချိန်အခါ အရေးကြီးနိုင်သည်ဟု တွေးတောခဲ့ကြသည်။

သို့တိုင် တိုင်ပေအခြေစိုက် နိုင်ငံရေးအန္တရာယ်ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာသူနှင့် Tamkang University လက်ထောက်ပါမောက္ခ Ross Feingold က Digital သို့ ပြောကြားရာတွင် အမေရိကန်၏ ထောက်ခံမှုသည် အခြေခံအားဖြင့် မပြောင်းလဲသေးကြောင်းနှင့် “ ထိုင်ဝမ်သည် ဝယ်လိုသူဖြစ်ပါက Trump အစိုးရသည် ရောင်းလိုသူ ဖြစ်လာနိုင်သည်” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

တရုတ်၏ ကွန်မြူနစ်ခေါင်းဆောင်များ၏ နုနယ်သော အတ္တများကို ဒုက္ခပေးနေသည်မှာ ဂျပန်၏ ပထမဆုံးအမျိုးသမီးဝန်ကြီးချုပ် ဖြစ်လာခဲ့သော ကွန်ဆာဗေးတစ် Takaichi ဖြစ်သည်။ သူမသည် နိုဝင်ဘာလ ၇ ရက်နေ့ ပါလီမန်တွင် တရုတ်က ထိုင်ဝမ်ကို တိုက်ခိုက်ခြင်းသည် “ ဂျပန်၏ ရှင်သန်မှုကို ခြိမ်းခြောက်သည့် အခြေအနေ” အဖြစ် အရည်အချင်းပြည့်မီမည်လားဟု မေးမြန်းသောအခါ ထိုင်ဝမ်အပေါ် ဂျပန်၏ ကာလရှည်ကြာ မရေရာသော မူဝါဒကို ချိုးဖောက်ခဲ့ပုံရသည်။

Takaichi သည် “ ကျမ စိတ်ကူးယဉ်အခြေအနေတွေကို မှတ်ချက်မပေးပါဘူး” ဟု ရှောင်လွှဲခြင်းမရှိခဲ့ပါ။ အစားထိုးအနေဖြင့် သူမက “ စစ်သင်္ဘောတွေနဲ့ အင်အားသုံးမှုတွေ ရှိလာရင် ဘယ်လိုပဲ စဉ်းစားစဉ်းစား ရှင်သန်မှုကို ခြိမ်းခြောက်တဲ့ အခြေအနေ ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

ဂျပန်၏ ၂၀၁၅ ခုနှစ် လုံခြုံရေးဥပဒေအရ ထိုကဲ့သို့ သတ်မှတ်ခြင်းသည် မဟာမိတ်တစ်ဦးကို ကာကွယ်ရန် ဂျပန်စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုကို ခွင့်ပြုနိုင်သည်။

တရုတ်က ခန့်မှန်းထားသည့်အတိုင်း ချက်ချင်း လက်တုံ့ပြန်ခဲ့ပြီး သူမ၏ မှတ်ချက်များကို “ ကြောက်စရာကောင်းသည်” ဟု ခေါ်ဆိုခဲ့သည်။ အိုဆာကာရှိ တရုတ်သံတမန်တစ်ဦးက X ပေါ်တွင် သတင်းများကို ပြန်လည်တင်ခဲ့ပြီး “ ဝင်ရောက်စွက်ဖက်သော ခေါင်းညစ်ကို ဖြတ်ပစ်ရမည်။” ဟူသော ခြိမ်းခြောက်မှုသဖွယ် သတိပေးချက်ဖြင့် ပိုမိုပြင်းထန်စေခဲ့သည်။

National Chengchi University မှ ဖိတ်ခေါ်ပညာရှင်နှင့် အမေရိကန် မရိန်းတပ်သားဟောင်း ထောက်လှမ်းရေးအရာရှိ Kerry K. Gershaneck က Digital သို့ ပြောကြားရာတွင် အမေရိကန်သည် ဂျပန်နှင့် ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ်ကို ခြိမ်းခြောက်မှုများအတွက် တရုတ်ကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ရှုတ်ချရန် လိုအပ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ Gershaneck က အာရှမဟာမိတ်များသည် “ တရုတ်ကို မလှုံ့ဆော်ပါနဲ့!” ဟု သူခေါ်ဝေါ်သော အိုဘားမားအစိုးရ၏ မူဝါဒအောက်တွင် အမေရိကန်၏ ယခင်စွန့်ပစ်မှုများကို သတိရနေကြောင်း သတိပေးခဲ့သည်။ “ ဝါရှင်တန်မှ ရာထူးမြင့်အရာရှိများက ပိုမိုခိုင်မာသော ထောက်ခံမှုကို အချက်ပြခြင်းမရှိပါက” ဟု သူက ပြောကြားခဲ့သည်။ “ Trump 47 အစိုးရသည် ဘရာ့ခ် ဟူစိန် အိုဘားမား (Barack Hussein Obama) ၏ တတိယသက်တမ်းအဖြစ် သမိုင်းတွင် ရပ်တည်သွားမည့် အန္တရာယ်ရှိသည်။” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

Feingold က Takaichi ၏ ရပ်တည်ချက်ကို ထိုင်ဝမ်တွင် စိတ်အားထက်သန်စွာ ကြိုဆိုခဲ့သော်လည်း ထိုစိတ်လှုပ်ရှားမှုမှာ “ ရေရှည်မတည်တံ့နိုင်ဘဲ ထိုင်ဝမ်ကို ကာကွယ်ရန် ဂျပန်၏ တရားဝင်မူဝါဒဆုံးဖြတ်ချက်အပေါ် အခြေခံခြင်းမဟုတ်ပါ” ဟု မှတ်ချက်ပြုခဲ့သည်။

သမ္မတ Trump က ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ်ကို ဖုန်းဆက်ပြီး ထိုင်ဝမ်အကြောင်း ပြောဆိုမှုများကို လျှော့ချရန် တောင်းဆိုခဲ့ကြောင်း သတင်းများ ထွက်ပေါ်ပြီးနောက် ဂျပန် အစိုးရအဖွဲ့ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး Kihara Minoru က Trump သည် Takaichi အား “ ထိုင်ဝမ်နှင့်ပတ်သက်သော သူမ၏ မှတ်ချက်များကို လျှော့ချရန်” အကြံမပေးခဲ့ကြောင်း ပြင်းပြင်းထန်ထန် ငြင်းဆိုခဲ့သည်။

ပထဝီနိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ ပြောင်းလဲမှုများသည် သတင်းခေါင်းစီးများကို သိမ်းပိုက်ခဲ့သော်လည်း လိုင်၏ အမှန်တကယ် စိန်ခေါ်မှုမှာ ပြည်တွင်းရေးဖြစ်သည်။ လိုင်၏ Democratic Progressive Party သည် အများစုမရရှိခဲ့ပါ။

အဓိက အတိုက်အခံ Kuomintang (KMT) ၏ ဥက္ကဌအသစ် Cheng Li-wun သည် GDP ၏ ၅% အထိ တိုးမြှင့်ခြင်းကို ဆန့်ကျင်ခဲ့ပြီး ထိုင်ဝမ်သည် “ မသင့်လျော်သော” စစ်ဘတ်ဂျက်များအတွက် “ ATM စက်မဟုတ်ပါ” ဟု ထပ်ခါတလဲလဲ ငြင်းခုံခဲ့သည်။ KMT သည် ပေကျင်းနှင့် ဆက်ဆံရေးအသစ်တည်ဆောက်ခြင်းနှင့် “ 1992 Consensus” ကို လက်ခံခြင်းကို ထောက်ခံသည်။ ၎င်းသည် နှစ်ဖက်စလုံးက “ တရုတ်တစ်ပြည်” ဟု တောင်းဆိုနေစဉ် အဓိပ္ပာယ်ကို ကွဲပြားစွာ ခံယူခွင့်ပြုသည့် အဆိုပြုထားသော ဘောင်တစ်ခုဖြစ်သည်။ လိုင်သည် ထိုရပ်တည်ချက်ကို လုံးဝငြင်းပယ်ပြီး ၎င်းကို တရုတ်၏ လက်အောက်ခံဖြစ်စေမည့် လမ်းစဉ်အဖြစ် ခေါ်ဝေါ်သည်။

GLOBSEC မှ တွဲဖက်ပညာရှင်နှင့် အမေရိကန် အထက်လွှတ်တော် အမျိုးသားလုံခြုံရေး အကြံပေးဟောင်း Bryce Barros က Digital သို့ ပြောကြားရာတွင် ကြီးလေးသော အတားအဆီးများ ရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ “ အတိုက်အခံခေါင်းဆောင်များသည် ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုကဲ့သို့သော အခြားမရှိမဖြစ်လိုအပ်သော ဝန်ဆောင်မှုများကို ဖြတ်တောက်ခြင်း၊ ဘတ်ဂျက်ကို မည်သို့ပေးချေမည်နှင့်ပတ်သက်၍ အသေးစိတ်အချက်အလက်များ မရှိခြင်းနှင့် တရုတ်နှင့် ရန်လိုမှုများ ပိုမိုများပြားလာခြင်းအပေါ် စိုးရိမ်ပူပန်မှုများကို ကိုးကားပြောကြားခဲ့သည်” ဟု ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။ သို့သော် Barros က အမေရိကန်သံရုံးအဖြစ် လုပ်ဆောင်သော အဖွဲ့အစည်း၏ အကြီးအကဲသည် ဥပဒေကြမ်းအတွက် နှစ်ပါတီပူးပေါင်းထောက်ခံမှုကို တောင်းဆိုခဲ့ပြီး မဲပေးရန်အတွက် လိုင်သည် အတိုက်အခံ ၆ ဦးသာ လိုအပ်ကြောင်း မှတ်ချက်ပြုခဲ့သည်။

ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာသူများသည် အဆိုပါ အဆိုပြုချက်သည် အမေရိကန်လက်နက်များအတွက်သာ မဟုတ်ကြောင်းလည်း အလေးပေးဖော်ပြသည်။ လိုင်သည် ပြည်တွင်းကာကွယ်ရေး ထုတ်လုပ်မှုတွင် အဓိကရင်းနှီးမြှုပ်နှံလိုပြီး “ dome” ဒုံးကျည်ကာကွယ်ရေးစနစ် ပါဝင်သည်။ ၎င်းသည် ဝါရှင်တန်ကို နှစ်သက်စေရန်အတွက် အလွန်အကျွံအသုံးစရိတ် စွပ်စွဲမှုများကို လျှော့ချရန် ကူညီပေးနိုင်သည်။ သို့သော် အဆိုပါစီမံချက်သည် မတည်ငြိမ်သော ပါလီမန်နှင့် တရုတ်ထံမှ သေချာပေါက် လက်တုံ့ပြန်မှုများနှင့် ရင်ဆိုင်နေရဆဲဖြစ်သည်။